Algemeen
Het ensemble van gebouwen betreft de Centrale (Controle ruimte, Turbine, Ketelruimte), het Filterhuis (waar het koelwater werd gefilterd), een kantoorgebouw en een zevental dienstwoningen.
Centrale
Tussen 1917 en 1919 liet de Provinciale Noords-Brabantse Electriciteits Maatschappij (PNEM) de eerste centrale bouwen in Geertruidenberg, genaamd de Dongecentrale I. Deze centrale werd ontworpen door de ontwerpers van het hoofdkantoor van de PNEM. De Dongecentrale I had een energievermogen van 18,5MWatt en bleek al snel te klein te zijn, waarna een grotere centrale tussen 1929 en 1931 ernaast is gebouwd, genaamd de Dongecentrale II. Deze centrale is ontworpen door DHV (Dwars, Hederik, Verheij) en bestaat uit drie hallen: het ‘schakelgebouw’, ‘de machineruimte’ en ‘het ketelhuis’ en kreeg tevens een spooraansluiting.
Na de Tweede Wereldoorlog is het schakelgebouw van de Dongecentrale II in 1950 uitgebreid met een nieuwe schakelruimte en nieuwe gevel, ontworpen door J. van Hasselt en de Koning. In de jaren ’90 is de Dongecentrale I gesloopt en was alleen nog de Dongecentrale II in gebruik. In oktober 2016 zijn de eigenaren begonnen met de cascorestauratie van het dak en de noordgevel. Deze is in oktober 2017 opgeleverd. De centrale betreft een Rijksmonument.
Filterhuis
Tijdens de uitbreiding van de Dongecentrale II tussen 1929 en 1931, werd het Filterhuis gebouwd. Het filterhuis ligt aan de rivier de Donge en filtert het water voor de centrale als proces- en koelwater. De eerste filtering vond plaats door middel van een stalen hekwerk waardoor een grove filtering plaatsvond. In het filterhuis stonden een viertal filters te draaien die alle overige resten, zoals vissen en klein hout, eruit filterden (tweede filtering). Het gefilterde water werd opgeslagen in bassins in de kelder van het filterhuis, waarna het door enorme pijpen naar de centrale werd gepompt.
In juli 2015 zijn de eigenaren begonnen met de cascorestauratie van het filterhuis. Deze is in mei 2016 opgeleverd. Het Filterhuis betreft een Rijksmonument.
Kantoor
Architect C.H. de Bever heeft na WO II diverse gebouwen gerealiseerd op het terrein, onder meer het kantoorgebouw, die een verbinding kreeg met het naast het schakelhuis. Op deze locatie stond een woning, die moest plaatsmaken voor het kantoorgebouw en een aantal garages aan de achterzijde. Het kantoorgebouw betreft een gemeentelijk monument.
In het kantoorgebouw was een directie- en secretaressekamer, vergaderruimte, tekenkamer en onder andere een afdeling personeelszaken.
Dienstwoningen
In de eerste fase Dongecentrale I (1917-1919) zijn de zeven dienstwoningen (cq fabriekswoningen) gerealiseerd. De dienstwoningen waren in het begin voor de afdelingshoofden (machinisten en conciërges, chef van dienst), aangezien zij dicht bij het werk diende te wonen. De laatste jaren werden de dienstwoningen gebruikt voor mensen die geen woning in de buurt konden vinden, wat wel verplicht was. Hier mochten ze dan tijdelijk wonen totdat ze in de buurt een woning hadden gevonden.